Geguritan

GEGURITAN TERJEMAHAN LONTAR SUNDARI GAMA
Druwen Ida Anak Agung Gde Oka (alm) Puri Madhura Amlapura, Karangasem


SINOM
Iseng ngae paingetan,
Pang ade anggo pakeling,
Apang nawang indik gama,
Reh dewek manusa bali,
Sane mahadan Bali,
Artin ipun anak kukuh,
Mangamong kapatutan,
Apan sampun saking rihin,
Nurun nerus,
Katama kayang iraga.
1

Manganggo gama kamulan,
Suba guluk sareng sami,
Mapiambat gama punika,
Indhu Bali kaadanin,
Matujuan asthiti,
Samangda sidha manulus,
Sudha suci nirmala,
Mulih ka sankaning dadi,
To ne tuju,
Sangkan makardhiyang raga.
2

Bhuktin ipune di wahya,
Disuban deweke mati,
Apang eda magantulan,
Henu di gumine dini,
Rarawat matra gigis,
Kasambat mangelah letuh,
To sangkan mahabenang,
Mangadakang pula-pali,
Asing letuh,
Samangdha sidha sampurna,
3

Dening deweke kaucap,
Pahawakan leteh name,
Apan malakar I sad rasa,
To kumpul dadi kakalih,
Sukla – swanita dadi,
Hwat misi getih balung,
Mahukudan dadi jatma,
Ento krana ada jani,
Pangalebur,
Dasa mala ning sarira,
4

Malu duk dwapara yuga,
Turun Ida Sanghyang Widhi,
Bhatara guru kaucap,
Ngicenin gama sareng sami,
Mangda stiti bakti,
Ngupetya sane patut,
Apan I kapatutan,
Maawak kawitan jati,
Jatin sampun,
Dadwa ne kaucap kawitan,
5

Pratama meme bapa,
Kaping ron ipune malih,
Nika ida Sanghyang sastra,
Maangga kawitan tuwi,
Ida ngaranang sami,
Nawang teken kangin kauh,
Salah beneh pajalan,
Uli sastra ento sami,
Hala hayu,
Ne temu kayang kawekas.
6

Sangkan sing dadi palangpang,
Langgya teken sang mangardhi,
Apan uling tonden lekad,
Twah I meme bapa sami,
Nabdab ngupapalinin,
Len tuyuh I meme ngadut,
Disubane nane lekad,
Matiningin kayang kelih,
Ngundap nguyuk,
Magadangin peteng lemah,
7

Keto sangkanna kasambat,
Kawitan ento sang kalih,
Eda bena bani ngelawan,
Meme bapa ento takutin,
Mimitan dewek jati,
Di Madhya pada manurun,
Tongos muruk kabisan,
Sane patut pelajahin,
Mangde nemu,
Rahayu kayang kawekas.
8

Apan patuh ne kaucap,
I bhuwana agung lan buana alit,
Ento I raga sarira,
Mahadan I buana alit,
Gumine maka sami,
Ento madan buana agung,
Sangkan padha melah,
Mapidabdab pulapali,
Apang hanut,
Manetepang catur dresta.
9

Kawit purwaka di wahya,
Sanggah kamulan ugi,
Madan sanggar kamimitan,
Ditu tongos mangupti,
Ngastiti sanghyang widhi,
Manunas sadhya rahayu,
Yan apa ne tujuwang,
Radanayang sahi-sahi,
Dening ditu linggih,
Sanghyang tri purusa.
10

Puniki patut helingang,
Keni huning sareng sami,
Maka dresta bilang desa,
Prakerti ning gama jati,
Sane umunggwing haji,
Ngawinang mamangguh ayu,
Kaswasta ning sarira,
Makadi kerahayuan gumi,
Nandang tuhut,
Angge mangrahayuang jagat.
11

Dening wenten ne kaucap,
Ring wariga munggah sami,
Hala hayu ning dewasa,
Ring nujuwang dina becik,
Patut selanang ugi,
Sahijek karyane dumun,
Ngastiti sanghyang suksma,
Mangda ida suweca asih,
Ngichen kayun,
Sane pawitra malilang.
12

Yan nuju tilem purnama,
Patut genah mabersih,
Masisig mambuh masiram,
Mapanganggo sarwa suci,
Ka sanggah mahening-hening,
Ngunggahan toya kakuluh,
Mabhakti mapinunas,
Karahayuan sareng sami,
Sane tuju,
Ring bhatara parameswara,
13
Ida sedheng pakalihan,
Kahiring antuk bhatari,
Apan I tilem purnama,
Kaucap payoggan widhi,
Ngilangang salwiring gering,
Lara wighna siddha pupug,
Kemawon hastitiyang,
Mahaturun wangi-wangi,
Keni mungguh,
Di dhururing pamereman,
14

Hacep Hyang Purusangkara,
Genah mapinunas stiti,
Nunas kasidhyang jnana,
Mangdaswecha ngalinggihin,
Ngalukat lara duskertti,
Mala wighna sida lebur,
Sapunika tujuwang,
Purnama tilem mabakti,
Keni cucud,
Ngastiti swecan bhatara,
15

Kalih yan nuju purnaman,
Sasih kadase nemonin,
Ditu tongos ngastutiyang,
Ida sang kawitan sami,
Di kamulan mabhakti,
Canang burat wangi katur,
Saha suci pawitra,
Hajuman prangkatan suci,
Majagawu,
Asep anggo mahaturan,
16

Di sor sanggahe segehan,
Segeh agung kaadanin,
Bareng teken segeh sasah,
Bawang jahe kahulamin,
Keto tingkah asthiti,
Bhakti ring sang sampun lampus,
Nu inget makawitan,
Nunas mangde kadulurin,
Sidha mangguh,
Karahyuan ning manusa.
17

DURMA
Tembang durma anggong nyambung manutugang,
Nganutang ling ning haji,
Sane kacarita,
Kecap sundharigama,
Dening akeh tuna lewih,
Antuk halanang,
Sara ledang maminehin.
1

Sakemawon tityang tetep menatwayang,
Nganutang wuku sami,
Ngawit uku sinta,
Soma pon ipun kocap,
Coma ribek kahadanin,
Sane tujuwang,
Hacep pacang bhaktinin,
2

Twah ida bhatara Hyang Tripramana,
Patut ida utpti,
Di pulu maturan,
Di lumbung makadin nia,
Mabanten nyahnyah garingsing,
Dulur wohwohan,
Pisang emase tan mari,
3

Wangi-wangi sacukuping canang sekar,
Keto hingetang gati,
Piteket di sastra,
Sing dadi ngadep bahas,
Minekadi nebuk padi,
Yan nuju dine,
Coma ribek  wyakti,
4

Bwin ipun di anggara wage sinta,
Sabuh emas kahadanin,
Patut mangradana,
Mangupti bhatara,
Mahadewa ne asthiti,
To apan ida,
Dewa ning emas pipis,
5
Mahaturan samayut mewadah dulang,
Mahadan mertasari,
Yan genah ngacepang,
Jumahan di pamereman,
Wus katur sampun mayabin,
Lawut I raga,
Manyurud ngayab malih,
6

Tuju dine mangde manggeh kaswechanan,
Sidha wibhuh mas pipis,
Tan longing bharana
Apan hyang mahadewa,
Mabagi-bagi,
Merta sadhana,
Tumurun ngebekin gumi,
7

Buda kliwon wara sintane kaucap,
Mahadan pagerwesi,
Payogan bhatara,
Hyang Pramesti ida,
Nawasangha sami ngiring,
Pacang ngawerdhiyang,
Huriping sarwa mahurip,
8

Kala ditu Ida Sanghyang Prameswara,
Nuju hane kahesti,
Saha mahaturan,
Samayut panca lingga,
Di sanggah kamulan ugi,
Tongos ngeradhana,
Sakasiddhan runtutin,
9

Sane ring sor to segehan manca warna,
Yeh tabahe tan mari,
Harak matabuhang,
Api takep-takepan,
I manusa sareng sami,
Patut mangayab,
Samayut pageh hurip,
10

Keni siddha huripe manggeh ring awak,
Tan kawaraning gering,
Siddha paripurna,
Mala pataka lukat,
Keto tujuwan mabhakti,
Mapinunasan,
Swechan ida Hyang widhi,
11

Saniscara kliwon landep to kasambat,
Mahadan dine becik,
Payogan Hyang Siwa,
Hyang Pasupati tan sah,
Patut iraga ne mangking,
Nunas ajnyana,
Pasupati ning budhi,
12

Mahaturan ring Ida Bhatara Siwa,
Matumpeng putih kuning,
Mahulam baan siyap,
Mwang grih lan tarasi bang,
Munggah di kamulan sami,
Saha ngunggahang,
Kakuluh toya suci,
13

Sane katur ring Ida Hyang Pasupati,
Samayut pasupati,
Samayut jayeng perang,
Sareng kasuma yudha,
Puninka angge ngayabin,
Praboting yudha,
Manunas keni mandhi,
14

Ditu lawut iraga ma telah-telah,
Matirttha mabersih,
Ngunggahang haturan,
Melahang ngastitiyang,
Eda hobah mangda ngilis,
Nunas ajnyana,
Incheping pasupati.
15

Kalih yaning redite manis punika,
Ukun ipune ukir,
Patut mangastawa,
Ring paduka bhatara,
Hyang Guru mayoga wiyakti,
Mangurip jagat,
Ngawania wibuh gumi.
16

Sangkan ditu pelengang tongos maturan,
Di kamulan hastuti,
Unggahe pangambeyan,
Runtutan canang sekar,
Makadinia wangi-wangi,
Anggo haturan,
Cirin deweke bhakti.
17

Yan anggara kaliwon kurantil ukunie,
Kaucap pujawalin,
Sanghyang Mahadewa,
Patut masih tujuwang,
Di kamulan mangupti,
Saha haturan,
Nasi apangkon kuning,
18

Ma be tutu siap putih kuning kedas,
Manganggo bunga kuning,
Hacep manunasang,
Kawibhuhan sadhana,
Keni nyiddhayang makinkin,
Ninggenang brana,
Kasukaning mahurip,
19

Buwinannia dinuju uku wariga,
Tumpek ipune wyakti,
Ento sane madan,
Tumpek panuduh kocap,
Sanghyang Sangkara utpti,
A paning Ida,
Sane ngawerdhiyang sami,
20

Sakatahing sarwa kayu ne makejang,
Salwiring sane mahurip,
Ida ngicenen mertta,
To sangkan mahaturan,
Tumpeng agung miwah guling,
Panyenenng peras,
Tulung samayut malih,
21

Kasthanayang Ida ring tegal abyan,
Di kakayonan sami,
Irika kayabang,
Nunas kadirggha yusan,
Keni sami lanus hurip,
I tatanduran,
Siddha maholih-olih.
22

I manusa taler sareng patut ngayab,
Nunas pangalang hati,
Kasiddya ning jnana,
Keni siddha sing sadhya,
Manatab samayut aghni,
Manunas tirtha,
Masisig mabersih,
23

Coma pahing warigadiyan to payogan,
Bhatara brahma wyakti,
Patut asthawayang,
Di pahibon arcchana,
Ditu tongos mangubhakti,
Ngaturang canang,
Mwang sekar wangi-wangi,
24

Mapinunas kasadhyan dadi manusa,
Apan Hyang Brahma rihin,
Ngadayang makejang,
Saluwir hisining jagat,
Awanan ida tunasin,
Mangda nyidhayang,
Twara ja kuwang bhakti,
25

Wrhaspati wage sungsang ento ketah sugyan jawa kaadanin,
Yan teges ring sastra,
Pasuciyaning para  hyang,
Mahanan sareng sami,
Patut  matelah-telah,
Ring sanggar sami,
26

Minakadi ring kahyangan puran dewa,
Maduluran  raresik,
Tirttha pangrarata,
Dening dina punika,
Para Bhatara ngihyangin,
Ka madyha pada,
Dewa pitara ngiring,
27

Sukra kliwon sungsang to kasambat,
Sugyan bali kaadanin,
Patute irika,
Makakerik karamas,
Masiram lawut mabersih,
Manunas tirtha,
Ngalukat raga sami,
28

Mapan ditu turun Sanghyang tri purusa,
Marage babhutan dadi,
I bhuta Galungan,
Sapunika kaucap,
Makahyun labhaan dini,
Di Madhya pada,
Ngulurin sakahapti.
29

Makawinan ida dane sareng samiyan,
Mangda sami nangarin,
Saking dina nika,
Keni ngelingan pisan,
Kayun samangda asthiti,
Sampunang pisan,
Ngangge rosa ning hati,
30

Kni sampun karanjingan I bhuta tiga,
Punika makewehin,
Anak manyajayang,
Galak tan bina-bina,
Mahawanan mangda heling,
Mlapanang raga,
Nuju kadharma budhi.
31

Ring anggara wage ukunie dunggulan,
Byasa kasambat mangkin,
Madan panampahan,
Genah sang kala tiga,
Pacang mamolihan bhukti,
Polih labaan,
Salwiring caru sami,
32

Kadi kucap ring lontar sundarigama,
Patut ring desa sami,
Mwang ring parempatan,
Makarya bhuta yadnya,
Harep bahuktyane sami,
Ring bhutakala,
Yadnyanta sarwa kincit,
33

Sakemawon mangda ida sang sadhaka,
Astiyang ngayogain,
Makadi sanjata,
Saprabotang ayudha,
Kni sami kawedhain,
Kajaya-jaya,
Pangurip pasupati,
34
Yan bwat caru ring karang paumahan,
Hajengane matanding,
Manut hurip dina,
Maulam bawi maolah,
Segehan agung atanding,
Saha berem arak,
Sambuk madaging geni,
35

Ring nataring umah genah masahagan,
Hacep pang sasapanin,
Ring Bhuta Galungan,
Kni nampi punika,
Nunas raksa sareng sami,
Mangda satata,
Mangde seleg mangemit.
36
Yan I raga ri kala ning panampahan,
Mangda mangayab ugi,
Sasayut bhyakala,
Punika maka tuwas,
Kalan I ragane mungguwing,
Bhuana sarira,
Mangda seleg mangemit,
37

Minakdi kni malukat matirttha,
Menginengan ne suci,
Hilang lara wighna,
Siddha wahya dhyatmika,
Lajer mangamongin buddhi,
Tan kawaranan,
Mamangguh jnana suci.
38

Buda kliwon Dunggulan punika ketah,
Galungan kaadanin,
Patute iraga,
Keni ngeningan citta,
Ngilangang byapareng budhi,
Mangadisthana,
Sanghyang wisesa jati,
39

Mangaturang banten ring sanggah kamulan,
Ring lumbung minekadi,
Ring pahon ring tumbal,
Ring duhuring pamereman,
Sapraboting umah sami,
Sami sawatra,
Katuran banten alit,
40

Maka miwah maturan ka pura-pura,
Ka dalem ka hulunswi,
Yadyan pura desa,
Makadi sad  kayangan,
Sami pada mangilingin,
Hamong-hamongan,
Genah pacang mabhakti,
41

Yaning banten sane munggah ring kahyangan,
Tumpeng panyajan sami,
Penek weakulan,
Hajuman canang raka,
Sedhah woh wangi-wangi,
Saha duluran,
Hasep menyan hastanggi,
42

Munggahan wasuh pada yeh kumkuman,
Tirtha mangge maketis,
Nghing mangda paradang,
Tingkahe mahaturan,
Banen bajeg surya sami,
Suba pragat,
Manglayub manga selid,
43

Kaputan iraga nuju galungan,
Semeng mahening-hening,
Paradang ka tukad,
Nglawut lawut ka griya,
Parek tangkil ring para sulinggih,
Manunas tirtha,
Anggo pacang nyiratin,
44

Suba teked deweke jumah mapayas,
Lawut nabdabang api,
Kasanggah maturan,
Suba suud ngayabang,
Manglawut ditu mabhakti,
Ngastiyang Ida,
Bhatara tri murti,
45

Mapinunas kasadhyan mwang dirghayusa,
Tan katamaning gering,
Nenten kasangkala,
Antuk sang kalatiga,
Keto tujuwang hutpti,
Madak kaswechan,
Kalinggihan baan widhi,
46
Buwin nuju Redite Wage Kuningan,
Punika kaadanin,
Madan pamaridan,
Guru sane kaucap,
Teges ipun sapuniki,
Sang para dewa,
Mantuk matinggal sami,
47

Mapaiccha karahayuan kadirgayusan,
Ring manusane sami,
Punika hawanan,
Patut manginkin raga,
Matirtha mahening-hening,
Dina punika,
Maturan wangi-wangi.
48

Raka-raka canang runtutan hanaman,
Maka taled ngabhakti,
Ring sanggah kamulan,
Suerusa katekeng twas,
Manatak sawechan Widhi,
Nunas karahayuan,
Lukat papa duskertti,
49

Coma kliwon kuningan punika mawasta,
Umum kasambat mangkin,
Madan pamacekan,
Agung sane kasambat,
Patut iraga ngaryanin,
Ring sandikala,
Ring dengen pitowasin,
50

Ne mewasta pisuguh agung punika,
Ayam brumbun asiki,
Masambleh irika,
Tteges ipune kocap,
Kni mundur sareng sami,
I bhuta kala,
Saha wadwa mangiring,
51

Buda pahing kuningan walin bhatara,
Wisnu kaucap wyakti,
Patut mangradhana,
Ida ring pahibonan,
Mangaturan wangi-wangi,
Sedhah hingapon,
Hijo kalawan putih,
52

Saha tumpeng hireng punika haturang,
Dulurin pangubhakti,
Nunas kasucechan,
Asing sasdhya nyadhyayang,
Minakdin ipun malih,
Samangda sidha,
Ledang ida sang ngardhi,
53

Saniscara kliwon kuningan punika,
Irika kucap malih,
Turun para dewa,
Makadi sang pitara,
Ngojog ring khayangan sami,
Masuka-suka,
Mupu sari ning gumi,
54

Mahawinan sareng sami mahaturan,
Banten mawadah sulanggi,
Tebong ne agengan,
Madulur canang raka,
Pasucyan lan wangi-wangi,
I canang sekar,
Punika ne tan mari,
55

Ring tretepan makarya gantung-gantungan,
Mahendongan kakalih,
Daging lebeng matah,
Tamiyang kalih candiga,
Hubi kladi kadagingin,
Tujuan punika,
Katur ring Sanghyang Widhi,
56

Minakadi ring ida Dewa Pitara,
Samangda swecha ugi,
Ninggalang kasidhyan,
Ngichen merta ning jagat,
Ring para manusa sami,
Kadirga yusan,
Saswata ning dumadi,

Sane ring sor ring nataring parihyangan,
Taler patut kardhini,
Pasuguh sahagan,
Berem, twak, tabuhan,
Api di sambuk tan mari,
Yaning iraga,
Patut taler mabersih,
58

Saha natab semayut prayascitha,
Maulam bebek putih,
Yaning yan kasidhan,
Panyenenge runtutang,
Teges ipun keni suci,
I sarira wahya,
Natak paichan widhi,
59

SMARANDANA
Smarandana manyambungin,
Anggen tityang manuturang,
Buda kliwon Pahang reko,
Kaucap pegating warah,
Patut ngardhi kadharman,
Sami manginengan kayun,
Saha makarya haturan,
1

Mabbanten wangi-wangi,
Tadhah pawitra lan canang,
Hacep tujuwane ento,
Katur ring ida Hyang Tunggal,
Samayut dirgha yusa,
Panyeneng makadin ipun,
Maturan di kamimitan,
2

Awanan ditu hastiti,
Heningan hidhepe nunas,
Samangda kasidha ning don,
Sakita karep kasidhan,
Apan Ida Hyang Tunggal,
Pamuput warahe ditu,
Di Buda kliwon Pahang,
3

Di nuju sukra umanis,
Wara merakih kaucap,
Pujawali kocap ento,
Bhatara Rambut sadhana,
Patut Ida asthawa,
Di emas pipise tuju,
Makadi ring sarwa mulya,
4

Mahaturan banten suci,
Prasdaksina muwang hajuman,
Sedayan kuti kakecer,
Cecepan matoya hanyar,
Lawut ketisin tirtha,
Mapinunas mangda wibhuh,
Tuara kuwang kasugihan,
5

Saniscara kliwon wiyakti,
Ring nuju uye ukunia,
Hoton sarwa hingon-hingon,
Tumpek kandhang to kasambat,
Disanggah mahaturan,
Pras panyeneng suci katur,
Buratwangi canang sekar,
6

Sane hacepang hastiti,
Bhaktinin genah maturan,
Ida Sanghyang rare Hangon,
Ida ne maangga utama,
Yan suksma ring manusa,
Sanghyang rare kerinci iku,
Hyang ning panoning manusa,
7

Bantene angge ngayabin,
Sakalwiring patikwenang,
Kuda banteng miwah kebo,
Patut jerimpen makaryyanang,
Panyeneng raresikan,
Samayut tumpeng sadulur,
Canang miwah raka-raka,
8

Yan banten ring bawi mwani,
Keni manggange bulayag,
Minakadin ipun pesor,
Yan bawi luwa kaucap,
Patut nganggo kutipat,
Balekok sane kawuwus,
Punika angge hotonan,
9

Yan pacang ring sarwa paksi,
Patut katipat sri bhagya,
Katipat pandhawa dados.
Mwang katipat sidha purna,
Dulur  kembang pahesan,
Makadi nya matatebus,
Sapunika kapatutan,
10
Yan nuju Radite wyakti,
Wage wukun ipun Wayang,
Punika kaucap reko,
Cemer kawastanin dina,
Patemun Sang Sinta Wayang,
Nenten pautut tuwut,
Anggen dina nelahin raga,
11

Yan mungguh di kecap haji,
Yan ngangge dina punika,
Kasambat banget kadongsok,
Punah guna ning sarira,
Apan dinane hala,
Kantos sukra wagen ipun,
Kawasta ning hala paksa,
12

Ring toya kataman sami,
Letehing sukra punika,
Awanan patute reko,
Iraga masekar pandhan,
Maseselat wastan nia,
Ring hulun hatine hapun,
Macolekang tampak dara,
13

Ring umah ring pabwan malih,
Ring paswahan pulun beras,
Makadinnia ring paturon,
Ring jeding pagenahan toya,
Sami madaging pandan,
Masasuhuk wastan ipun,
Ring benjang semeng punika,
14

Sasuhuke maka sami,
Patut maduduk, punduhang,
Mangraris sane ring pahon,
Matatakin sidi ngutang,
Maduluran sahagan.
Saha genine ring sambuk,
Masasapan ngutang wighna,
15
Ring tumpek Wayange wyakti,
Pujawalin Hyang Iswara,
Ring sarwa gambelan gong,
Gambang smara pagulingan,
Gender salwir tabuhan,
Irika genahe patut,
Mangradana Hyang Iswara,
16

Utama mabanten suci,
Hajengan hisehan peras,
Maguling bebeke lepor,
Saha maruntutan canang,
Makadi krik kramas,
Raka-raka sakapangguh,
Angge ngayabin gambelan.
17

Iraga manusa sami,
Patut taler matatelah,
Mangisiyang karahayuan,
Masisig mambuh masiram,
Ka griya nunas tirtha,
Yan kasidhan natab lawut,
Panyeneng lan payascita,
18

Sapunika tingkah sthiti,
Ngistiyang raga sarira,
Samangda  katekang edon,
Sidha mangguh kautaman,
Ring jnana wisesa,
Sakadi sane umungguh,
Kakecap Sanghyang aksara.
19

Nuju Saniscara manis,
Watugunung kaucap,
Pujawalin Ida reko,
Sanghyang Saraswati kocap,
Patut ipun I raga,
Ngasthiti manunas sadhya,
Hutpti ring lontar-lontar,
20

Mabanten ring Saraswati,
Manista Madhya uttama,
Seledang pacang mangangge,
Wenten mngangge daksina,
Masuci pras hajuman,
Makadin ipun samayut,
Saraswatine punika,
21

Sagara agung kahadanin,
Paprangkatan mahisehan,
Maulam bebek mapanggang,
Daksina palinggihan,
Tan sah wangi-wangi katur,
Kembang cane kembang payas,
22

Punika angge ngodalin,
Sakalwiring lontar-lontar,
Tanwenten dados mamahos,
Kalih mnyurat aksara,
Ring dinane punika,
Kni heling sami nutur,
Nuturang satwa punika,
23

Benjang semeng paradangin,
Wawu bahak Sanghyang Surya,
Mabanyu pinaruh reko,
Makakerik makaramas,
Masiram baan kumkuman,
Disuban deweke suhud,
Lawut ka sanggah maturan,
24

Mabanten labaan nasi,
Nasi prajnyan jenar kocap,
Saha jajamune ento,
Katur di sanggah kamulan,
Mangisti mapinunas,
Kni sidha prajnyan wibhuh,
Kaswechan baan Sanghyang sastra.
25

Disuba suhud mabhakti,
Kalih suhud mahaturan,
Layub labhane ento,
Iraga lawut mangayab,
Masih namping pasepan,
Manglawut tuting jajamu,
Iraga nganggo labhaan,
26

PUPUH DHANGDHANG
Tembang dhangdhang anggen menyambung,
Nghing ampura,
Kakarangan tityang,
Baan meled teken satwane,
Mangda nyidhayang umum,
Ida dane akeh huning,
Huning ring kapatutan,
Dinane ne tuju,
Tujuwang mangesti Dewa,
Mangda sidha,
Kadi umungguh karahayuan,
1

Ne kaucap ring kliwon wyakti,
Mauttama,
Hyang Siwa to Ida,
Nruwenang pasamdhine,
Hawanan ipun patut,
Sareng sami irage mangkin,
Ngiring matelah-telah,
Masisig mahambuh,
Makadin ipun matirtha,
Yan kasidhan,
Mahaturan wangi-wangi,
Ring sanggar kamimitan,
2

Hacep Ida Sanghyang Siwa stithi,
Sane sembah,
Genah mahaturan,
Tan seos sane sadhyane,
Mangdha manemu hayu,
Sapumahan kasidhan radin,
Malih duwur pamereman,
Mahaturanditu,
Puput antuk canang sekar,
Ne tujuwang,
Utpeti di jro ning redhi,
Ida Sanghyang kawitan,
3

Mwang pisuguh punika karyanin,
Ne ring natar,
Lan natar ring sanggar,
Ring pahon minakadine,
Genah pacang masuguh,
Keni pateh sami matanding,
Nasin ipun kepelan,
Kalih kepel cukup,
Bawang jahe maka ulam,
To hacepang,
Tan seyos kala Bucari,
Sane mungguh ring natar,

Ne ring pawon Sang Durgga Bucari,
Manarima,
Ne ring natar sanggar,
Bhuta Bucari hacepe,
Sapunika ne mungguh,
Sane patut pacang marginin,
Ring kliwone punika,
Kni mangguh hayu,
Sang Kala tiga mangraksa,
Mahawanan,
Selegang ugi nyuguhin,
Mangda sampun ngrubedha,
5

Nuju kajeng kliwon manemonin,
To kaucap,
Ngalimolas dina,
Patut hingetan gawene,
Yan tan kalangan letuh,
To sadhyayang mahening-hening,
Matelah-telah di awak,
Ka geriya tuju,
Manunas tirtha malukat,
Apan ento,
Dinane kaucap sakti,
Ngilangan lara wighna.
6

Twah tan mari di kamulan ugi,
Mahaturan,
Di duwur pamereman,
Patuh cara di kliwone,
Kewala I pasuguh,
Mawuwuhin punika sami,
Hajengan manca warna,
Makatiga patuh,
Sami masiya tandingan,
Ne ring natar,
Ring natar sanggahe malih,
Ring pawon makadinnie.
7

Pateh sane tujuwang histi,
Twara lenan,
Twah Sang Kalatiga.
Ada masih pawuwuhe,
Di samping kuri diduwur,
Ditu patut mabanten malih,
Maturan canang yasa,
Buratwangi katur,
Wangi-wangi makadinnia,
Ne hacepang,
Bhatari Sri Durgga Dewi,
Keni Ida suwecha,
8

Yan piteges Ida Sanghyang Aji,
Keni satya,
Yan suba nyidhayang,
Netepang cacronane,
Sinah kaswechan ditu,
Antuk Ida Bhatar Widhi,
Makadi nya karaksa,
Kalatiga hanut,
Sidhamangguh dirghayusa,
Pari purna,
Mimpas sakalwiring gering,
Twara ada durjana,
9

Ring Anggara kliwon ika wiyakti,
Sane madan,
Anggarkasih kocap,
Payogan Sanghyang Rudrane,
Mralina hasing letuh,
Mangilangang hala ning bhumi,
Punika mahanan,
Patut mapanglungsur,
Maturan ring kamimitan,
Canang sekar,
Buratwangi wangi-wangi,
Manunas wasuh pada,
10

Saha hasep candhanane mihik,
Dulur menyan,
Angge mangradhana.
Nunas panywechan Widhine,
Samangda sidha puput,
Lara wighna tlas mangili,
Kalukata ning raga,
Keto yening tuju,
Hacepe mapinunasan,
Di kamulan,
Yan nuju anggarakasih,
apan dina panglukatan.
11

Yaning Buda kliwon wyakti,
To pasucian,
Sanghyang Hayu kocap,
Hyang Nirmala tujuwane,
Patut ipune ditu,
Ring kamulan genah ngastiti,
Ngaturan canang sekar,
Wangi-wangi katur,
Kembang pahes makadinnia,
Sane munggah,
Duhur pamereman ugi,
Taler baan canang sekar,
12

Teges ipun sane kahadanin,
Tri mandhala,
Prathama iraga,
Dadwa Santana brayane,
Malih tatigan ipun,
To gumine sane tongosin,
Punika ne kabuwatang,
Mangda sidha lanus,
Tan kataman lara roga,
Hupetiyang,
Sasidha-sidhan jalanin,
Eda takut liyu ngonyang.
13

Yaning nuju tumpek to kahadin,
To tujuwang,
Apaning kaucap,
Turun palugrahan widhine,
Ngebek ring jagat wibhuh,
Hyang Nanta Wisesa jati,
Patut ada hastawa,
Ring kamulan tuju,
Mahaturan canang sekar,
Wangi-wangi,
Maduluran buratwangi,
Kalih duwur pamereman,
14

Twah tan mari mangastiti bhakti,
Mapinunas,
Nunas karahayuan,
Hayu kadirghaysane,
Ketoketo hidepe tuju,
Mapinunas ring Hyang Widhi,
Ne buwin ada hingetang,
Piteket ditutur.
Yan sedek tumpek dinannia,
Nenten pisan,
Dados makarya ring wengi,
Doyan mangguh sangkala.
Nah aketo pragat sampun mangkin,
Pidabdaba,
Tingkah mahaturan,
Nganutin dina ukune,
Nanghing ampure ratu,
asing  ledang kayun mawosin.
Karangan akeh kirang,
Munyi manyarubut,
Pupuh ngadal jokan liwat,
Tuna lewih,
Kemawon nyidayang nyarik,
Dados angge pahilingan.
17

Sadhyan tityang mangda sami ngerti,
Huning solah,
Tingkah mahaturan,
Dumadak swechan widhine,
Nyidhayang mangguh sadyuh,
Tan kahanan wiyara panyakit,
Sawatra karahayuan,
Keto sane tuju,
Tityang krana mambawatang,
Ngerencanayang,
Mituturin alit-alit,
Bilih ada gunannia
18

OM GURUR BRAHMA, GURUR VISNU, GURUR DEVO MAHESVARA, GURUR SAKSAAT PARAM BRAHMA TASMAI SRII GURAVE NAMAHA

OM TRYAMBAKAM YAJAAMAHE SUGANDHIM PUSTI VARDHANAM URVAARUKAM IVA BANDHANAAN MRTYOR MUKSIYA MAAMRTAT,

OM AAYUR DEHI DHANAM DEHI,
VIDYAM DEHI MAHESVARI
SAMSTA MAKHILAM DEHI DEHIME PARAMISVARI,

OM DYAUH SANTIR ANTARIKSAM SANTIH, PRTHIVI SANTIR, APAH SANTIR, OSADHAYAH SANTIH, VANASPATAYAH SHANTIH, VISVE DEVAH SHANTIR, BRAHMA SANTIH, SARVAM SANTIH, SANTIR’EVA SANTIH SAMA SANTIR EDHI

OM SHANTIH SHANTIH SHANTIH OM

1 komentar: